Opłaty notarialne przy zakupie i sprzedaży nieruchomości

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych ( tekst jedn. Dz.U. 2020 r. poz. 815. )

Obowiązek zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) spoczywa solidarnie na stronach umowy notarialnej: osobach fizycznych, prawnych i jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (art. 5). W przypadku umowy sprzedaży nieruchomości podatek PCC płaci kupujący (art. 4). Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność.

Podstawę obliczenia podatku PCC przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa nieruchomości. Stawka podatku od czynności cywilnoprawnych: przy sprzedaży nieruchomości, sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego oraz w sprzedaży pozostałych praw majątkowych, w tym spółdzielczych praw zbywalnych (art. 7) - wynosi 2% ceny sprzedawanej nieruchomości.

Podatek od czynności cywilnoprawnych obliczany jest przez notariusza i uiszczany w kancelarii po podpisaniu aktu notarialnego, dalej notariusz dokonuje wpłaty na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
Nie warto zaniżać ceny sprzedaży tylko po to, by zapłacić niższy podatek PCC. Urząd Skarbowy ma pięć lat, by zakwestionować wartość transakcji i żądać dopłaty należnego podatku.

Wycena nieruchomości - Wartość rynkową nieruchomości określają upoważnieni do tego rzeczoznawcy majątkowi - Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( tekst jedn. Dz.U. 2020 r. poz. 1990 )

Nie ma jednak cenników obejmujących usługi za wykonanie wyceny nieruchomości. W przypadku mieszkania koszt wyceny waha się pomiędzy 400 a 1500 złotych. Wycena mieszkania jest tańsza niż domu jednorodzinnego, dla którego koszt wyceny może być nawet 2 razy większy. Banki nie wymagają wyceny przy udzielaniu kredytów na zakup domu/mieszkania na rynku pierwotnym.

Rzeczoznawcy majątkowi Znajdź rzeczoznawcę.

Podatek od czynności cywilnoprawnych za ustanowienie hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - 0,1% kwoty zabezpieczonej wierzytelności, od ustanowienia hipoteki kaucyjnej na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej - 19 zł.

W myśl art. 2 pkt 4 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów usług (VAT) lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego. W przypadku zakupu nowego domu, nowego mieszkania na rynku pierwotnym - jego zakup obciążony jest podatkiem VAT, który zostanie odprowadzony do urzędu skarbowego przez dewelopera, a zawarcie umowy sprzedaży mieszkania zwolnione będzie z podatku od czynności cywilnoprawnych.

Urzędy Skarbowe Znajdź Urząd Skarbowy

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tekst jedn. Dz.U. 2020 r. poz. 755, 807, 956 )

Koszt założenia księgi wieczystej - opłata sądowa za założenie księgi wieczystej wynosi 60 zł, jest niezależna od opłaty za wniosek o dokonanie wpisu własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Opłata za wpis do księgi wieczystej - opłata za wiosek o wpis w księdze wieczystej prawa własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego wynosi 200 zł i nie zależy od ceny nieruchomości.

Banki udzielające kredytów zwykle wymagają 2 wpisów w księgach wieczystych: hipoteki zwykłej na zabezpieczenie kapitału oraz hipoteki kaucyjnej na zabezpieczenie odsetek i kosztów kredytu.

Opłata za wniosek o wykreślenie wpisu z księgi wieczystej w wysokości połowy kwoty opłaty za wniosek o wpis; np. za wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej zapłacimy 100 zł.

Opłata za złożenie wniosku o wpis zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych w księdze wieczystej wynosi 150 zł.

Wniosek o wydanie na podstawie akt: odpisu, wypisu, zaświadczenia, wyciągu, innego dokumentu oraz kopii, a ponadto wniosek o wydanie odpisu księgi wieczystej - podlega opłacie w wysokości 6 zł za każdą stronę wydanego dokumentu.

Wydziały Ksiąg Wieczystych Sądów Rejonowych w Polsce posiadają systemy informatyczne Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych (odpisy, zaświadczenia, wgląd do księgi wieczystej). Systemy pozwalają na szybkie elektroniczne wykonanie np. odpisu księgi wieczystej, po wypełnieniu odpowiedniego formularza i uiszczeniu opłaty. Opłata za wniosek o wydanie odpisu zwykłego księgi wieczystej wynosi 30 zł. Portal Dostępu do Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych jest bezpłatny i dostępny na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Sąd wieczystoksięgowy nie bada stanu własności nieruchomości, może jedynie badać poprawność wpisów do księgi wieczystej.

Opłata sądowa obliczana jest przez notariusza i zwyczajowo opłacana przez kupującego w kancelarii po podpisaniu aktu notarialnego, który zawiera wniosek o wpis nowego właściciela nieruchomości w księdze wieczystej.

Taksa notarialna to wynagrodzenie przysługujące notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej, właściwe dla danej czynności zgodnie z art. 5. ustawy z 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie. Wysokość stawek ustalana jest w oparciu o szczegółowe przepisy Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2020 poz. 1473). Wyszczególnione w §3 rozporządzenia wysokości stawek taksy notarialnej, stanowią cennik świadczonych przez notariuszy usług. Rozporządzenie określa maksymalne stawki taksy notarialnej za czynności notarialne oraz maksymalne kwoty, o które może być zwiększone wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnych poza kancelarią notarialną. Maksymalna stawka taksy notarialnej za czynności notarialne zależy od wartości przedmiotu czynności notarialnej podaną przez strony. Do taksy notarialnej notariusz dolicza podatek VAT. Płatności za wszelkie czynności notarialne dokonuje się, bezpośrednio po ich wykonaniu, gotówką lub przelewem na konto bankowe kancelarii notarialnej. Wysokość taksy notarialnej przy sporządzaniu aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości lub prawa wieczystego użytkowania gruntu jest zależna od wartości rynkowej przedmiotu transakcji:

• do 3 000 zł - 100 zł
  
  
• powyżej 3 000 zł do 10 000 zł - 100 zł + 3 % od nadwyżki powyżej 3 000 zł
  
  
• powyżej 10 000 zł do 30 000 zł - 310 zł + 2 % od nadwyżki powyżej 10 000 zł
  
  
• powyżej 30 000 zł do 60 000 zł - 710 zł + 1 % od nadwyżki powyżej 30 000 zł
  
  
• powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł - 1 010 zł + 0,4 % od nadwyżki powyżej 60 000 zł
  
  
• powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł - 4 770 zł + 0,2 % od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł
  
  
• powyżej 2 000 000 zł - 6 770 zł + 0,25 % od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków darowizn nie więcej niż 7 500 zł
  
  

Wartość rynkową przedmiotu transakcji np. sprzedaży nieruchomości, uzgadniają i ustalają strony umowy notarialnej. Notariusz nigdy nie podaje wartości nieruchomości. Wartość rynkową nieruchomości określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie nieruchomościami tego samego typu, z uwzględnieniem ich miejsca położenia. Jeżeli istnieje taka potrzeba, wartość tę określają rzeczoznawcy majątkowi.

Rozporządzenie, nie stanowi kto ponosi koszty notarialne za sporządzenie aktu notarialnego - np. umowy przedwstępnej lub umowy sprzedaży nieruchomości, zwyczajowo płaci je Kupujący.

Zgodnie z rozporządzeniem maksymalna stawka taksy notarialnej, niezależnie od wartości jej przedmiotu, nie przekracza kwoty 10 tys. zł.

Rozporządzenie w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej określa czynności notarialne, dla których obowiązuje 1/2 maksymalnej stawki (§ 6 pkt 1-19).

Opłata notarialna przy zakupie:

• budynku mieszkalnego jednorodzinnego (§ 6 pkt 18),
• samodzielnego lokalu mieszkalnego (§ 6 pkt 16),
• lokalu mieszkalnego (§ 6 pkt 19),
• działki budowlanej objętej aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego (§ 6 pkt 17);

za sporządzenie aktu notarialnego zapłacimy 1/2 kwoty taksy notarialnej, jaka wynika z wartości ww. nieruchomości.


Koszty notarialne przy zakupie działki, jak również innych wymienionych powyżej nieruchomości, tj. budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielny lokal mieszkalny oraz lokal mieszkalny, można wstępnie oszacować przed rozmową z notariuszem..

Opłata notarialna za sporządzenie aktu umowy dotyczącej ustanowienia hipoteki zabezpieczającej, sprzedaży własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego i innych praw spółdzielczych, wysokość taksy notarialnej dzieli się również przez dwa (§ 6 pkt 11).

Rozporządzenie w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej określa czynności notarialne, dla których obowiązuje 1/4 maksymalnej stawki (§ 7 pkt 1).

Opłata notarialna za sporządzenie aktu notarialnego ustanawiającego hipotekę w celu zabezpieczenia kredytu bankowego udzielonego na budownictwo mieszkaniowe, zakup domu mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego albo na działalność gospodarczą, wysokość taksy notarialnej dzieli się przez cztery - 1/4 taksy notarialnej (§ 7 pkt 1).

Odpisy aktu notarialnego wydawane są przez Notariusza stronom, które go podpisały. Za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych lub innego dokumentu maksymalna stawka wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę (§ 12 pkt 1).

Umowa sprzedaży nieruchomości niezawarta w formie aktu notarialnego jest nieważna.

Uzupełnienie, zmiana, rozwiązanie, a także odstąpienie od umowy sprzedaży nieruchomości wymaga tak jak sama umowa, zachowania formy aktu notarialnego.

Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn ( tekst jedn. Dz.U. 2019 r. poz. 1813, z 2020 r. poz. 1761 )

Sprzedając nieruchomość nabytą w drodze spadku lub darowizny, należy złożyć do Urzędu Skarbowego "Wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego uregulowanie podatku od spadków i darowizn". Otrzymane zaświadczenie wymagane jest przez Notariusza, aby mógł sporządzić akt notarialny sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku lub darowizny (art. 19 ust. 6 Ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Jeśli zamierzacie Państwo podpisać umowę notarialną z obcokrajowcem nieznającym języka polskiego, to raczej nie szukajcie notariusza mówiącego np. po angielsku - właściwym będzie skorzystanie z usług tłumacza przysięgłego.

Kancelarie notarialne Kontakt z Notariuszem.

Umowa najmu może być sporządzona w formie aktu notarialnego. Opłata notarialna za spisanie umowy najmu w formie aktu notarialnego zależy od wartości świadczeń powtarzających się za czas, na jaki umowa została zawarta, a przy umowie zawartej na czas nieokreślony - liczy się wartość świadczeń za okres 10 lat (§ 2 pkt 3.7).

Kancelarie notarialne Kontakt z Notariuszem.

Umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego jest zawierana, gdy strony umowy nie mogą w danym momencie zawrzeć umowy ostatecznej sprzedaży/kupna nieruchomości. Zawarta między stronami w formie pisemnej umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości może być prawnie skuteczna, jeżeli w świetle jej postanowień spełnia wymagania art. 389 Kodeksu Cywilnego, a brak formy notarialnej wyłącza możliwość dochodzenia przez strony zawarcia umowy przyrzeczonej (art. 390 KC). Warto, więc jeśli istnieje taka konieczność, zawrzeć u jednego notariusza dwie umowy: przedwstępną i przyrzeczoną w formie aktów notarialnych, aby obniżyć koszty. Przed podpisaniem aktu notarialnego należy uzgodnić z Notariuszem wysokość wszystkich opłat notarialnych. W przypadku spisania dwóch umów w formie aktu notarialnego: umowy przedwstępnej i umowy przyrzeczonej, dotyczących sprzedaży tej samej nieruchomości, poprośmy Notariusza o ustalenie wysokości taksy notarialnej dla tych dwóch umów, aby obniżyć całkowity koszt opłat notarialnych, w tym szczególnym przypadku. Najczęściej Notariusz nie pobiera maksymalnej taksy notarialnej przy sporządzeniu dwóch aktów notarialnych przedwstępnej i przyrzeczonej umowy sprzedaży dotyczącej tej samej nieruchomości.

Kancelarie notarialne Kontakt z Notariuszem.

Zakup (nabycie) nieruchomości za pośrednictwem agencji nieruchomości - wynagrodzenie pośrednika jest negocjowalne, określa je umowa pośrednictwa, zwyczajowo wynosi brutto ok. 2,5% ceny sprzedaży nieruchomości ustalonej w akcie notarialnym.

Najem nieruchomości za pośrednictwem agencji nieruchomości - wynagrodzenie pośrednika, przy wynajmie mieszkania, zwyczajowo wynosi jednomiesięczny czynsz najmu.

Sprzedaż (zbycie) nieruchomości za pośrednictwem agencji nieruchomości - wynagrodzenie pośrednika określa umowa pośrednictwa, zwyczajowo wynosi brutto ok. 2,5% ceny sprzedaży nieruchomości. Klientom sprzedającym nieruchomości pośrednicy proponują zawarcie umowy z klauzulą wyłączności. Na mocy tak zawartej umowy biuro nieruchomości przekazuje ofertę innym współpracującym z biurem firmom.

W przypadku transakcji wiązanej (np. sprzedaży jednej nieruchomości i kupnie innej), wysokość drugiego wynagrodzenia może zostać zmniejszona, zwyczajowo o 50%.

Do opłat uiszczanych przez sprzedającego należą koszty uzyskania wymaganych do sprzedaży dokumentów, koszty geodezyjnego wznowienia znaków granicznych lub przeprowadzenia rozgraniczenia nieruchomości.

Agencje nieruchomości Znajdź pośrednika.

Podatek od sprzedaży nieruchomości (mieszkania, domu, działki) - Podatek dochodowy od osób fizycznych Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. Dz.U. 2020 r. poz. 1426, 1291, 1428, 1492, 1565, 2122, 2123, 2127, 2255 )

Osoby fizyczne (art. 3), jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródła przychodów (art. 10).

Obowiązek podatkowy powstaje w momencie zawarcia notarialnej umowy sprzedaży nieruchomości: mieszkania, domu, działki, a nie w chwili zapłaty przez kupującego ceny nieruchomości.

Obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) - Sprzedaż nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa oraz prawa wieczystego użytkowania gruntów będzie obciążona tym podatkiem, jeżeli:
Nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.
Została dokonana przed upływem 5 lat od nabycia lub wybudowania nieruchomości, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Datą nabycia nieruchomości jest data podpisania aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości, natomiast datą wybudowania jest dzień oddania budynku do użytkowania określony w decyzji, w sprawie pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego.

Wysokość podatku od sprzedaży nieruchomości wynosi 19% uzyskanego przychodu pomniejszonego o koszty sprzedaży (nabycia) nieruchomości (art. 30e).

Przychodem ze sprzedaży są kwoty należne, a nie faktycznie otrzymane, a więc przychód powstaje z chwilą podpisania przez obie strony umowy sprzedaży, niezależnie od tego, kiedy nastąpiła zapłata (art. 19).

Do kosztów uzyskania przychodu zalicza się wydatki w wysokości faktycznie poniesionych i udokumentowanych fakturami, m.in. opłaty notarialne i wynagrodzenie pośrednika w obrocie nieruchomościami, nie zalicza się do nich kosztów podatku od czynności cywilnoprawnych, które płaci tylko kupujący (art. 22 ust. 6c).

Wysokość nakładów poniesionych na nieruchomość w trakcie jej posiadania ustala się na podstawie faktur VAT i innych dokumentów stwierdzających poniesione opłaty (art. 22 ust. 6e).

Podatek od sprzedaży nieruchomości płatny jest w terminie złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym nastąpiła sprzedaż nieruchomości. Podatek ten płacimy, gdy sprzedaż miała miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (art. 10).

Ustawa określa warunki oraz zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości. Jedno z najważniejszych zwolnień dotyczy wydatkowania uzyskanych środków ze sprzedaży na nabycie w kraju innej nieruchomości (art. 21 ust. 25), nie później niż w okresie 2 lat od daty sprzedaży (art. 21 ust. 1 p. 131). Zwolnienie wykazujemy w rocznym zeznaniu podatkowym (art. 30e ust. 4). Jeśli zwolnienie podatkowe przysługuje, to w terminie 14 dni od dnia dokonania sprzedaży nieruchomości, należy złożyć w urzędzie skarbowym pisemne oświadczenie, że spełnia się warunki do zwolnienia.

Cudzoziemiec może kupić mieszkanie w Polsce na tych samych zasadach co obywatel Polski. Wyjątek stanowi zakup mieszkania przez cudzoziemca w strefie nadgranicznej, wówczas wymagane jest uzyskanie stosownego zezwolenia od Ministra Spraw Wewnętrznych.

Nie wiesz, ile zapłacisz? Urzędy Skarbowe Znajdź Urząd Skarbowy

Patrz również broszura informacyjna Ministerstwa Finansów: (Stare i nowe zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych)

Doradcy podatkowi Znajdź doradcę podatkowego.

Podatek od nieruchomości, informacja do gminy - pamiętajmy o złożeniu informacji do gminy o zakupie działki, domu, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność w terminie do 14 dni od dnia nabycia nieruchomości, zgodnie z Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( tekst jedn. Dz.U. 2019 r. poz. 1170 )

Wpisowe do spółdzielni - w przypadku zakupu mieszkania spółdzielczego uiszcza się opłatę za wpis w poczet członków spółdzielni, w wysokości zależnej od statutu spółdzielni. Wpisowe do spółdzielni, zawsze obciąża Kupującego.

Przykład - Koszty notarialne przy zakupie nowego mieszkania od dewelopera:

• Cena mieszkania od dewelopera: 100000 zł
  
  
• Podatek od czynności cywilnoprawnych: płaci deweloper
  
  
• Cena sporządzenia aktu notarialnego (1/2 taksy): 585,00 zł
  
  
• Podatek VAT (23%) od ceny aktu notarialnego: 134,55 zł
  
  
• Opłata sądowa: 260,00 zł
  
  
• Wypisy aktu notarialnego 3 egz. po 10 stron: 180,00 zł
  
  
• Razem koszt opłat notarialnych: 1159,55 zł
  
  

Szacunkowe koszty opłat notarialnych przy zakupie mieszkania, domu, działki można samemu obliczyć:

Kalkulator kosztów notarialnych

Kalkulator stawek notarialnych

Wyszukaj kancelarię notarialną i zapytaj Notariusza Kancelarie notarialne